باب
قول النبي صلى
الله عليه
وسلم من كنت
وليه فعلي
وليه
18- Resulullah (s.a.v.)'in "Ben Kimin Velisiysem, Ali de
Onun Velisidir" Buyurması
أخبرنا محمد
بن المثنى قال
حدثني يحيى بن
حماد قال
حدثنا أبو
عوانة عن
سليمان قال
حدثنا حبيب بن
أبي ثابت عن
أبي الطفيل عن
زيد بن أرقم قال
لما رجع رسول
الله صلى الله
عليه وسلم عن
حجة الوداع ونزل
غدير خم أمر
بدوحات فقممن
ثم قال كأني
قد دعيت فأجبت
إني قد تركت
فيكم الثقلين
أحدهما أكبر
من الآخر كتاب
الله وعترتي
أهل بيتي فانظروا
كيف تخلفوني
فيهما فإنهما
لن يتفرقا حتى
يردا علي
الحوض ثم قال
إن الله مولاي
وأنا ولي كل
مؤمن ثم أخذ
بيد علي فقال
من كنت وليه
فهذا وليه
اللهم وال من
والاه وعاد من
عاداه فقلت
لزيد سمعته من
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فقال ما
كان في
الدوحات أحد
إلا رآه بعينيه
وسمعه بأذنيه
[-: 8410 :-] Zeyd b. Erkam der ki: Allah'ın Resulü
(sallallahu aleyhi ve sellem)
Veda haccından dönüp Ğadir Hum'da
konaklayınca ağaçların altının temizlenmesini emretti, ağaçların altı
temizlendikten sonra: "Size, biri diğerinden daha büyük olan iki ağzrlık bırakıyorum. Allah'ın Kitabı ve Ehl-i
Beyt'im. Benden sonra bunlara nasıl davranacağzmza dikkat ediniz. Bu ikisi, Havz'a
yamma varıncaya kadar birbirlerinden
ayrılmazlar" buyurdu. Sonra: "Allah, benim mevlamdır.
Ben de her müminin velisiyim" buyurup Hz. Ali'nin elini tutarak: "Ben
kimin velisiysem, Ali de onun velisidir. Allahım!
Onunla dost olanla dost ol, onunla düşman olanla da düşman ol" buyurdu.
Ebu't-Tufayl der ki: Zeyd'e: "Bunu Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'dan duydun mu?" diye sorduğumda: "O ağaçlıkta olan
herkes gözüyle görüp kulağıyla duydu" cevabını verdi.
Tuhfe: 3667
أخبرنا محمد
بن العلاء قال
حدثنا أبو
معاوية قال
حدثنا الأعمش
عن سعد بن
عبيدة عن بن
بريدة عن أبيه
قال بعثنا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم في سرية
واستعمل
علينا عليا
فلما رجعنا
سألنا كيف
رأيتم صحبة
صاحبكم فإما
شكوته أنا
وإما شكاه
غيري فرفعت
رأسي وكنت
رجلا مكبابا
فإذا بوجه
رسول الله قد
أحمر فقال من
كنت وليه فعلي
وليه
[-: 8411 :-] İbn Bureyde, babasından naklediyor: Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bizi Hz. Ali'nin komutasında bir askeri birlikle
gönderdi ve geri döndüğümüzde: "Arkadaşımzın
size muamelesi nasıldı?" diye sordu. Ya ben veya bir başkası şikayette bulundu. Başımı kaldırdığımda -ki ben devamlı yere
bakan biriydim Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'in yüzünün kızarmış olduğunu
gördüm. Hz. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem): "Ben kimin velisiysem, Ali de onun
velisidir" buyurdu.
Tuhfe: 1978
8088'de geçmişti.
أخبرنا محمد
بن المثنى قال
حدثنا أبو
أحمد قال
حدثنا عبد
الملك بن أبي
غنية عن الحكم
عن سعيد بن
جبير عن بن
عباس قال
حدثني بريدة
قال بعثني
النبي صلى
الله عليه
وسلم مع علي
إلى اليمن
فرأيت منه
جفوة فلما رجعت
شكوته إلى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فرفع
رأسه إلي وقال
يا بريدة من
كنت مولاه
فعلي مولاه
[-: 8412 :-] Bureyde der ki: Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) beni
Hz. Ali ile Yemen'e gönderdi ve bu yolculukta Hz. Ali'den kötü muamele gördüm.
Döndüğümde Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'e şikayette
bulunduğum zaman, başını kaldırıp: "Ey Bureyde!
Ben kimin velisiysem, Ali de onun velisidir" buyurdu.
8088'de tahrici geçmişti.
أخبرنا أبو
داود قال
حدثنا أبو
نعيم قال حدثنا
عبد الملك بن
أبي غنية قال
حدثنا الحكم
عن سعيد بن
جبير عن بن
عباس عن بريدة
قال خرجت مع علي
إلى اليمن
فرأيت منه
جفوة فقدمت
على النبي صلى
الله عليه
وسلم فذكرت
عليا فتنقصته
فجعل رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يتغير
وجهه وقال يا
بريدة ألست
أولى
بالمؤمنين من
أنفسهم قلت
بلى يا رسول
الله قال من
كنت مولاه
فعلي مولاه
[-: 8413 :-] Bureyde der ki: Hz. Ali ile Yemen'e gittiğimde ondan kötü muamele
gördüm. Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'e gelip bunu söyleyerek onu
ayıplayınca Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem)'in yüzünün rengi değişmeye başladı
ve: "Ey Bureyde! Ben Müslümanlar için kendi
canlarından bile daha yakın ve sevgili evla değil miyim?" diye sordu. Ben:
"Evet" cevabını verince, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem):
"Ben kimin velisiysem (dostuysam), Ali de onun velisidir" buyurdu.
Tuhfe: 2010
8089'da geçmişti. Tahrici için 8088'e bakın.
أخبرني
زكريا بن يحيى
قال حدثنا نصر
بن علي قال
أخبرنا عبد
الله بن داود
عن عبد الواحد
بن أيمن عن
أبيه أن سعدا
قال قال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
كنت مولاه فعلي
مولاه
[-: 8414 :-] Sa'd'ın naklettiğine göre Allah'ın Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem): "Ben kimin velisiysem, Ali de
onun velisidir" buyurdu.
Diğer tahric: İbn Mace
(121).
أخبرنا
قتيبة بن سعيد
قال أخبرنا بن
أبي عدي عن
عوف عن ميمون
أبي عبد الله
قال زيد بن
أرقم قام رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
فحمد الله وأثنى
عليه ثم قال
ألستم تعلمون
أني أولى بكل
مؤمن من نفسه
قالوا بلى نحن
نشهد لأنت
أولى بكل مؤمن
من نفسه قال
فإني من كنت
مولاه فهذا
مولاه أخذ بيد
علي
[-: 8415 :-] Zeyd b. Erkam bildiriyor: Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) kalkıp Allah'a hamd ve
sena ettikten sonra: "Benim her mümin için kendi canlarından bile sevgili
ve yakın olduğumu bilmiyor musunuz?" diye sordu. Sahabe:
"Biliyoruz" cevabını verince, Hz. Peygamber (sallallahu
aleyhi ve sellem): "Ben kimin velisiysem, bu da
onun velisidir" buyurup Hz. Ali'nin elini tuttu.
Diğer tahric: Ahmed, Fadail (1017); İbn Ebi Asım (1362); Ahmed, Müsned (19325).
أخبرنا محمد
بن يحيى بن
عبد الله
النيسابوري وأحمد
بن عثمان بن
حكيم الأودي
قالا حدثنا عبيد
الله بن موسى
قال أخبرني
هانئ بن أيوب
عن طلحة
الأيامي قال
حدثنا عميرة
بن سعد أنه
سمع عليا وهو
ينشد في
الرحبة من سمع
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول من كنت
مولاه فعلي
مولاه فقام
بضعة عشر
فشهدوا
[-: 8416 :-] Amıra b. Sa'd der ki: Hz. Ali, Rahbe'de, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in :
"Ben kimin velisiysem, Ali de onun velisidir" buyurduğunu duyan
kişinin bunu söylemesi için yemin verince, on kişiden fazla adam kalkıp Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in böyle dediğine şahitlik ettiler.
Diğer tahric: Taberini M. es-Sağir (1/65). Ebu Nu'aym, el-Hilye (5/27).
أخبرنا محمد
بن المثنى قال
حدثنا محمد
قال حدثنا
شعبة عن أبي
إسحاق قال
سمعت سعيد بن
وهب قال لما
ناشدهم علي
قام خمسة أو
ستة من أصحاب
النبي صلى
الله عليه
وسلم فشهدوا
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال من
كنت مولاه
فعلي مولاه
[-: 8417 :-] Said b. Vehb'in bildirdiğine göre, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in ashabından ben veya altı kişi kalkarak Resurullah (sallallahu aleyhi ve sellem): "Ben kimin velisiysem, Ali de onun
velisidir" buyurduğuna şahitlik ettiler.
8419'daki tahrice bkz.
أخبرنا علي
بن محمد بن
علي قال حدثنا
خلف قال حدثنا
إسرائيل عن
أبي إسحاق قال
حدثني سعيد بن
وهب أنه قام
مما يليه ستة
وقال زيد بن
يثيع وقام مما
يليني ستة
فشهدوا أنهم
سمعوا رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يقول من
كنت مولاه فإن
عليا مولاه
[-: 8418 :-] Said b. Vehb'in bildirdiğine göre ön
tarafından, altı kişi, Zeyd b. Yusey'de
der ki: "Benim önümden altı kişi kalkarak Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Ben kimin velisiysem, Ali de onun velisidir" buyurduğunu
duyduklarına şahitlik ettiler.
أخبرنا أبو
داود قال
حدثنا عمران
بن أبان قال حدثنا
شريك قال
حدثنا أبو
إسحاق عن زيد
بن يثيع قال
سمعت علي بن
أبي طالب يقول
على منبر الكوفة
إني منشد الله
رجلا ولا أنشد
إلا أصحاب
محمد صلى الله
عليه وسلم من
سمع رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يقول يوم
غدير خم من
كنت مولاه
فعلي مولاه اللهم
وال من والاه
وعاد من عاداه
فقام ستة من
جانب المنبر
وستة من
الجانب الآخر
فشهدوا أنهم
سمعوا رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
يقول ذلك قال
شريك فقلت
لأبي إسحاق هل
سمعت البراء
بن عازب يحدث
بهذا عن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم قال
نعم قال أبو
عبد الرحمن
عمران بن أبان
ليس بقوي في
الحديث
[-: 8419 :-] Zeyd b. Yusey' der ki: Hz. Ali, Kufe minberinde şöyle dedi: "Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'in
ashabından, Ğadır Hum günü Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
"Ben Ali'nin velisiysem, Ali de onun velisidir. Allahım!
Ona dost olana Sen de dost ol, ona düşman olana Sen de düşman ol" dediğini
duyan kişinin Allah için söylemesini istiyorum." Minberin bir yanından
altı, diğer yanından altı kişi kalkıp Hz. Peygamber (sallallahu
aleyhi ve sellem)'in böyle dediğine şahitlik ettiler.
Şerik der ki: Ebu ishak'a: ''Bera b. A'zib'in bunu Hz. Peygamber'den (s.a.v.) naklettiğini
duydun mu?" diye sorduğumda, ''Evet" cevabını verdi.
8429, 8489'da tekrar
gelecek.
Diğer tahric: İbn Ebi
Asım (1370, 1374); Ahmed, Müsned
(950).
ذكر
قول النبي صلى
الله عليه
وسلم علي ولي
كل مؤمن بعدي
19- Resulullah (s.a.v.)'in "Ali Benden Sonra Her Mü'minin Velisidir" Buyurması
أخبرنا
قتيبة بن سعيد
قال حدثني
جعفر يعني بن
سليمان عن
يزيد عن مطرف
بن عبد الله
عن عمران بن
حصين قال بعث
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم جيشا
واستعمل
عليهم علي بن
أبي طالب فمضى
في السرية
فأصاب جارية
فأنكروا عليه
وتعاقدوا
أربعة من
أصحاب رسول
الله صلى الله
عليه وسلم إذا
لقينا رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
أخبرناه بما
صنع وكان المسلمون
إذا رجعوا من
السفر بدؤوا
برسول الله صلى
الله عليه
وسلم فسلموا
عليه ثم
انصرفوا إلى
رحالهم فلما
قدمت السرية
سلموا على
النبي صلى
الله عليه
وسلم فقام أحد
الأربعة فقال
يا رسول صلى
الله عليه
وسلم ألم تر
إلى علي بن
أبي طالب صنع
كذا وكذا
فأعرض عنه
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم ثم قام
يعني الثاني
فقال مثل ذلك
ثم قام الثالث
فقال مثل
مقالته ثم قام
الرابع فقال
مثل ما قالوا
فأقبل إليهم
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم والغصب
في وجهه فقال
ما تريدون من
علي إن عليا
مني وأنا منه وهو
ولي كل مؤمن
من بعدي
[-: 8420 :-] İmran b. Husayn'ın naklettiğine göre Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)
komutanlığına Ali b. Ebu Talib'i
görevlendirdiği bir ordu gönderdi. Hz. Ali ele geçirilen bir cariyeyle birlikte
olunca sahabe bundan rahatsız oldu ve dört kişi:
''Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'e
döndüğümüzde Ali'nin yaptığını kendisine bildireceğiz" diye anlaştılar.
Sahabe seferden döndükleri zaman ilk önce Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'e
uğrar, ona selam verip sonra eşyalarının yanına dönerlerdi. Ordu geldiği zaman Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'e selam verdiler ve bu dört kişiden biri kalkıp:
''Ey Allah'ın Resulü! Ali b. Ebi Talib'i
görmüyor musun? Şöyle şöyle yaptı" dedi. Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) adamdan yüz çevirince ikinci adam kalkarak aynı
şeyi söyledi. Sonra üçüncü kişi, sonra dördüncüsü kalkıp aynı şeyi anlatınca
Hz. Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) kızgın olduğu yüzünden belli olmuş bir şekilde
onlara dönüp: "Ali'den ne istiyorsunuz? Ali bendendir, ben de ondanım, O
benden sonra her müminin velisidir" buyurdu.
Tuhfe: 10861
8090'da muhtasar
olarak geçmişti.
ذكر قوله صلى
الله عليه
وسلم علي
وليكم بعدي
أخبرنا واصل
بن عبد الأعلى
عن بن فضيل عن
الأجلح عن عبد
الله بن بريدة
عن أبيه قال
بعثنا رسول
الله صلى الله
عليه وسلم إلى
اليمن مع خالد
بن الوليد
وبعث عليا على
جيش آخر وقال
إن التقيتما
فعلي على
الناس وإن
تفرقتما فكل واحد
منكما على
حدته فلقينا
بني زبيد من
أهل اليمن
وظهر
المسلمون على
المشركين
فقتلنا المقاتلة
وسبينا
الذرية
فاصطفى علي
جارية لنفسه
من السبي فكتب
بذلك خالد بن
الوليد إلى
النبي صلى
الله عليه
وسلم وأمرني
أن أنال منه
فقال فدفعت
الكتاب إليه
ونلت من علي
فتغير وجه رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
فقلت هذا مكان
العائذ
بعثتني مع رجل
وأمرتني
بطاعته فبلغت
ما أرسلت به
فقال رسول
الله صلى الله
عليه وسلم لا
تقعن يا بريدة
في علي فإن
عليا مني وأنا
منه وهذا
وليكم بعدي
[-: 8421 :-] Abdullah b. Bureyde, babasından naklediyor: Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)
bizi Halid b. Velid ile
Yemen'e gönderdi. Hz. Ali/yi de başka bir ordunun başında yolladı ve:
"Buluştuğunuz zaman komutanınız Ali'dir. Ayrıldığınız zaman herkes kendi
idaresindekilerden sorumludur" buyurdu. Yemen halkından Zeyd oğulları ile karşılaştık ve Müslümanlar müşriklere
galip gelerek savaşçıları öldürdük ve çoluk çocuklarını esir aldık. Hz. Ali
esirler arasındaki bir cariyeyi kendisi için seçince, Halid
b. Velıd bunu Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'e
bildirmek için bir mektup yazdı ve mektubu bana vererek Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'e
götürüp durumu bildirmemi istedi. Ben mektubu Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'e
verip Ali aleyhinde konuşunca Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in
yüzünün rengi değişti. Ben: "Burası sığınma yeridir. Beni bir adamla
gönderdin ve ona itaat etmemi emrettin. Ben de bana emredilen şeyi tebliğ ettim"deyince Hz. Peygamber (sallallahu
aleyhi ve sellem): "Ey Bureyde!
Ali'yi ayıplama. Ali bendendir, ben de ondanım ve o benden sonra sizin
velinizdir" buyurdu.
Diğer tahric: Ahmed, Padail (11 75); Ahmed, Müsned (23012).